της Κατερίνας Σιδέρη
Η 4ηΙουνίου από το 1983, καθιερώθηκε ως η διεθνής μέρα κατά της επιθετικότητας απέναντι στα παιδιά. Με γενική συνέλευση ο ΟΗΕ καθιέρωσε την εν λόγω ημέρα στα παιδιά, με αφορμή την επιθετικότητα του ισραηλινού κράτους απέναντι σε αγγελούδια παλαιστινιακής καταγωγής.
Σε ολόκληρο τον πλανήτη, εκατομμύρια παιδιά υποφέρουν λόγω της βίας η οποία λαμβάνει χώρα σε διάφορες μορφές όπως λεκτική, σωματική, ψυχολογική, συναισθηματική, σεξουαλική.
Βία, αναφέρεται η οποιαδήποτε μορφή πίεσης, που ασκείται από «θήτη» σε «θύμα» με σκοπό την επιβολή της δικής του θέλησης, άποψης και έχει ως αποτέλεσμα σωματική ή ψυχολογική βλάβη.
Η σωματική και η σεξουαλική βία, έχει άμεσα και εμφανή αποτελέσματα και από πολλούς θεωρούνται οι σημαντικότερες μορφές απόδοσης της βίας λόγω της άμεσης επαφής μεταξύ θύτη και θύμα.
Προσωπική μου εκτίμηση είναι, ότι και η ψυχολογική βίαεπιφέρει μακροπρόθεσμα αρνητικά αποτελέσματα –πολλές φορές μη αναστρέψιμα– καθώς επηρεάζει τη διαμόρφωση του χαρακτήρα και της προσωπικότητας στην εύπλαστη παιδική ηλικία, οπότε δεν την θεωρώ ήσσονος σημασίας!
Ως αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν την ψυχολογική βία, θεωρούνται επιγραμματικά οι διαπληκτισμοί, η γελιοποίηση – ο χλευασμός, η συμπεριφορά απαξίωσης, ο έντονος τόνος της φωνής, οι υστερίες, οι ύβρεις, η αρνητική κριτική, η επαναλαμβανόμενη τιμωρία χωρίς λογική εξήγηση, η έλλειψη βούλησης – έκφρασης – ελευθερίας, η περιφρόνηση, η απομόνωση.
Ο κατάλογος είναι μακρύς… Ίδιου βεληνεκούς θεωρούνται η παραμέληση αναγκών, η στέρηση τροφής, οι προσβολές, η παρεμπόδιση επικοινωνίας, ο συναισθηματικός εκβιασμός, οι ακραίες συμπεριφορές διαπαιδαγώγησης.
Κατά τη γνώμη μου, οι συνέπειες της βίας για ένα παιδί, μπορούν να αποβούν τροχοπέδη για όλη του τη ζωή. Τα τραύματα που μπορούν να προκληθούν στην αθώα και ευάλωτη ψυχή του ενδέχεται να χαραχθούν ανεξίτηλα και θα αποβούν μοιραία για τη διάπλασή του και την θέση του στη κοινωνία.
Αναφέρω κάποιες συνέπειες, χωρίς να θέλω να κινδυνολογήσω. Συνοπτικά, η κατάθλιψη, το αυξημένο άγχος, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, οι τάσεις αυτοκαταστροφής ή αυτοτραυματισμού, η απείθεια, οι διατροφικές διαταραχές ή ακόμα οι διαταραχές ύπνου και οι συχνοί εφιάλτες, η χαμηλή σχολική επίδοση, ο φόβος σε όλες τις μορφές του, η παραβατική & βίαιη συμπεριφορά, ακόμα και η δυσκολία συγκέντρωσης είναι κάποια από τα επακόλουθα, είναι κάποια χαρακτηριστικά γνωρίσματα που αποκτούν παιδιά που έχουν βιώσει έντονη ή μη (αυτό είναι σχετικό) ψυχολογική βία.
Στόχος μου είναι να αφυπνίσω τις συνειδήσεις όλων μας και ιδιαίτερα των γονιών, διότι βία μπορεί να εμφανιστεί ακόμα και μέσα στους κύκλους της οικογένειας. Όπως γνωρίζουμε, δεν υπάρχει εγχειρίδιο για τη διαπαιδαγώγηση γονέων, δεν υπάρχει μαγική συνταγή, δε διαθέτουμε δοκησισοφία. Συγγράμματα, σεμινάρια και συμβουλές καταξιωμένων ψυχολόγων μπορούν να συνδράμουν και να κατευθύνουν τους γονείς, αλλά ποτέ δεν είναι αρκετά και ως γνωστό η πράξη απέχει αρκετά από τη θεωρία.
Η εμπειρία μου ως γονέα με δίδαξε ότι είναι αναπόφευκτο να μην γίνουν λάθη ή να μην υπάρξουν συγκρούσεις στη σχέση μας με το παιδί, το θέμα είναι να καταφέρνουμε να ξεπερνάμε τον εαυτό μας, να χαρίζουμε ένα «συγγνώμη»και να προσπαθούμε να εξηγήσουμε του λόγους μιας κάποιας άστοχης συμπεριφοράς. Η αγάπη, η στοργή, ο διάλογος, η αγκαλιά και η λήξη του συμβάντος θα προσφέρει ηρεμία και φυσικά θα λειτουργήσει καταλυτικά και κατευναστικά εκατέρωθεν.
Φαντάζομαι τη παιδική ψυχή σαν μια άμορφη μα εκτενή έκταση. Αν τη καλλιεργήσουμε με αγάπη, σύνεση, υπομονή και αφοσίωση, θα ανθίσει, θα αναδειχθεί και με τη συνεχή μας φροντίδα θα παραμένει πλουμιστή και θα αποδώσει καρπούς. Αν αδιαφορήσουμε ή φερθούμε βάναυσα και βίαια, θα γεμίσει ζιζάνια που πιθανότερο είναι να μολύνει στο μέλλον και να δημιουργήσει προβλήματα και σε άλλες εκτάσεις.
Έχω πει ξανά, ότι τα παιδιά είναι το μέλλον του κόσμου. Είναι η ελπίδα, η συνέχεια, η εξέλιξή μας. Η προστασία τους, η φροντίδα τους, η καθοδήγησή τους, η νουθεσία τους, η μόρφωσή τους, η παιδεία τους, η εμπιστοσύνη στο πρόσωπό τους, είναι προσωπική μας ευθύνη.
Ας αφήσουμε τους βοναπαρτισμούς κατά μέρους και ας σταθούμε αρωγοί δίνοντας τους διηνεκή γενναιοφροσύνη στη διάπλασή τους. Η ψυχολογική και συναισθηματική υγεία, επιφέρει πολυσχιδείς χαρακτήρες οι οποίοι με τη σειρά τους θα συνδράμουν για μια καθολική και ανοδική πορεία εξέλιξης του ίδιου του παιδιού και στη συνέχεια της κοινωνίας, απαλλαγμένη από αρρωστημένες και βίαιες προεκτάσεις.
Η σημερινή ημέρα και αυτές οι λίγες γραμμές, ας γίνουν εφαλτήριο για όλες τις επόμενες που θα ακολουθήσουν!
Είναι υπόθεση δική μου, υπόθεση δική σου, υπόθεση όλων μας!
