Θλίψη σε ολόκληρη την Ελλάδα σκόρπισε η είδηση για τον θάνατο του μεγάλου αγωνιστή της Αριστεράς Μανώλη Γλέζου.
Ο Μανώλης Γλέζος, άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 98 ετών, στις 13.15 λόγω καρδιακής ανεπάρκειας.
Πολιτικός της Αριστεράς, ήρωας της Εθνικής Αντίστασης, δημοσιογράφος και συγγραφέας, ο Μανώλης Γλέζος μαζί με τον Λάκη Σάντα υπήρξαν οι πρωταγωνιστές μίας εκ των πρώτων αντιστασιακών πράξεων στην κατεχόμενη Ελλάδα την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Κατέβασαν τη νύχτα της 30ής προς 31ης Μαΐου 1941 τη σημαία της Ναζιστικής Γερμανίας από τον ιστό του βράχου της Ακρόπολης, με μοναδικά τους «όπλα», ένα φαναράκι και ένα σουγιά. Η θέα της σημαίας που λείπει από τον ιστό, προκαλεί την επομένη εκνευρισμό στον κατακτητή, δίνει κουράγιο στον κατακτημένο αλλά αδούλωτο λαό της Αθήνας και όλης της Ελλάδας. Η ποινή, ερήμην σε θάνατο.
Εμβληματική μορφή της Αριστεράς αλλά και της αντίστασης κατά των ναζί κατακτητών στη διάρκεια της κατοχής, ο Μανώλης Γλέζος γεννήθηκε στην καρδιά του Αιγαίου, την Απείρανθο, το ορεινό χωριό της Νάξου, στις 9 Σεπτεμβρίου 1922, το οποίο και «προίκισε» με μια μοναδική συλλογή πετρωμάτων από όλον τον κόσμο (ήταν απαράμιλλη η αγάπη του για τη γεωλογία).
Ένιωθε, από την άλλη, μισός Ναξιώτης και μισός Παριανός, με ιδιαίτερη αγάπη για την Πάρο, αφού από εκεί καταγόταν η μητέρα του, Ανδρομάχη Ναυπλιώτου.
Τα παιδικά του χρόνια ο Μ. Γλέζος τα έζησε στο χωριό του, όπου τελείωσε το δημοτικό σχολείο. Από τα μέσα της δεκαετίας του ’30 η οικογένειά του μεταναστεύει στην Αθήνα και το 1940 ο εκλιπών περνά στην ΑΣΟΕΕ. Ως μαθητής ακόμη πρωτοστάτησε στη δημιουργία αντιφασιστικής ομάδας για την απελευθέρωση της Δωδεκανήσου από τους Ιταλούς αλλά κατά της δικτατορίας του Μεταξά. Κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής δίνει το «παρών» στην αντίσταση του λαού μας μέσα από τις τάξεις της ΟΚΝΕ, του ΕΑΜ Νέων και της ΕΠΟΝ, με αποτέλεσμα να υποστεί φυλακίσεις, βασανιστήρια και διώξεις.
Ακολουθεί η Απελευθέρωση και η δραστηριοποίηση του Μανώλη Γλέζου, διαδοχικά μέσα από τις τάξεις του ΚΚΕ και της ΕΔΑ, αλλά και η ενασχόλησή του με το δημοσιογραφικό επάγγελμα, σε διευθυντικές θέσεις πρώτα στο «Ριζοσπάστη» αμέσως μετά την απελευθέρωση, και μια δεκαετία αργότερα, στην «Αυγή». Συνολικά παραπέμφθηκε σε 28 δίκες για αδικήματα Τύπου, ενώ στα τέλη της δεκαετίας του ’40 καταδικάσθηκε δις εις θάνατον, καταδίκες που δεν εκτελέστηκαν μετά από ελληνική και διεθνή καμπάνια. Το 1950 οι θανατικές ποινές μετατράπηκαν σε ισόβια και τελικά αποφυλακίστηκε στις 16 Ιουλίου 1954.
Στις εκλογές της 9ης Σεπτεμβρίου 1951, παρότι φυλακισμένος, εκλέχθηκε βουλευτής Αθηνών με την ΕΔΑ. Ξεκινά απεργία πείνας, με αίτημα την αποφυλάκιση των δέκα εξόριστων εκλεγμένων βουλευτών της ΕΔΑ. Σταμάτησε την απεργία πείνας τη 12η ημέρα, με την απελευθέρωση κάποιων από αυτούς. Ακολουθεί η δίκη για «εσχάτη προδοσία» το 1958, ενώ στις εκλογές της 29ης Οκτωβρίου 1961 εξελέγη και πάλι βουλευτής Αθηνών με την ΕΔΑ, παρά το γεγονός ότι βρισκόταν στη φυλακή.
Με την εκδήλωση του στρατιωτικού πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου, ο Μ. Γλέζος συλλαμβάνεται μαζί με άλλους πολιτικούς ηγέτες και ακολουθούν φυλακίσεις σε Γουδή, Πικέρμι, Γενική Ασφάλεια, Γυάρο, Παρθένι Λέρου, Ωρωπό, από όπου αποφυλακίζεται το 1971. Συνολικώς, 16 χρόνια της ζωής του τα πέρασε σε εξορίες και φυλακές.
Μεταπολιτευτικά δραστηριοποιείται πολιτικά μέσα από τις τάξεις της ΕΔΑκαι του ΠΑΣΟΚ -στα ψηφοδέλτια του οποίου εξελέγη, ως συνεργαζόμενος, βουλευτής και ευρωβουλευτής τη δεκαετία του ’80.
Στις δημοτικές και κοινοτικές εκλογές του 1986 επιστρέφει στην αγαπημένη του Απείρανθο, όπου οι συγχωριανοί του τον εκλέγουν κοινοτάρχη και εκείνος, από τη δική του πλευρά, καθιερώνει το θεσμό της Άμεσης Δημοκρατίας.
Στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2002 κατέρχεται επικεφαλής του συνδυασμού «Ενεργοί Πολίτες» για τη διευρυμένη Νομαρχία Αθηνών-Πειραιώς, που υποστηρίχθηκε από το Συνασπισμό και εκλέγεται νομαρχιακός σύμβουλος.
Επανέρχεται στην κεντρική πολιτική σκηνή το 2012, όταν στις διπλές εκλογές της 6ης Μαΐου και της 17ης Ιουνίου εκλέγεται βουλευτής Επικρατείας με το ΣΥΡΙΖΑ. Με το ίδιο κόμμα εξελέγη ευρωβουλευτής στις ευρωεκλογές της 25ης Μαΐου 2014, κάνοντας ως κεντρικό θέμα της θητείας του τις γερμανικές οφειλές προς την Ελλάδα.
Έγραψε, άλλωστε, και βιβλίο για το θέμα, υπό τον τίτλο, «Και ένα μάρκο να ήταν…» (Εκδόσεις Λιβάνη). Χαρακτηριστική, ωστόσο, της προσωπικότητάς του, η κίνησή του το καλοκαίρι του 2017 να δώσει εκείνος το στεφάνι στο Γερμανό πρεσβευτή Γενς Πλέτνερ, στο μνημείο εκτελεσθέντων κατοίκων του Διστόμου. Τελευταία εμπλοκή του με την ενεργό πολιτική, στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας της Λαϊκής Ενότητας, το Σεπτέμβριο του 2015.
Ο Μ. Γλέζος δεν ήθελε να τον αποκαλούν «ήρωα», για εκείνον ήρωας ήταν ο μικρότερος αδελφός του, Νίκος, που εκτελέσθηκε από τους Γερμανούς στην Καισαριανή το Μάιο του ’44, αφήνοντας πίσω του το εξής σημείωμα για τη μάνα τους: «Αγαπητή μητέρα σας φιλώ, χαιρετισμούς, σήμερα πάω για εκτέλεση. Πάω. Πέφτοντας για τον ελληνικό λαό». Ήταν ένας καημός μέσα του ο πρόωρος χαμός του αγαπημένου του Νίκου, ένας καημός για τον οποίον σπάνια τον άκουγες να μιλά.
Η τελευταία, ίσως, δημόσια παρουσία-παρέμβαση του Μ. Γλέζου, ήταν στη δίκη της Χρυσής Αυγής, το 2018, όταν με τη συμπλήρωση πέντε χρόνων από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, ο Μανώλης Γλέζος πήγε και κάθισε στο πλευρό της μητέρας του, Μάγδας.
Από σήμερα, ο «πρώτος Παρτιζάνος της Ευρώπης» -όπως τον αποκάλεσε ο στρατηγός Ντε Γκολ- δεν είναι πια ανάμεσά μας.
Η πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου εκφράζει θερμά συλληπητήρια «στην οικογένειά του και όσους συμπορεύτηκαν μαζί του» και επισημαίνει: «Ένας γενναίος άνθρωπος, ένα σύμβολο της αντίστασης κατά του ναζισμού, ένας ασυμβίβαστος υπερασπιστής της κοινωνικής δικαιοσύνης, έφυγε σήμερα από κοντά μας. Ο Μανώλης Γλέζος, ο αγνός πατριώτης με όλη τη σημασία της λέξης, ο δυναμικός και ευαίσθητος πολίτης μέχρι το τέλος της πολυκύμαντης διαδρομής του, θα παραμείνει στη μνήμη μας ως μια εμβληματική μορφή της σύγχρονης ιστορίας μας».
Ο πρόεδρος της Βουλής Κώστας Τασούλας υπογραμμίζει ότι ο θάνατός του Μανώλη Γλέζου «αποτελεί μια μεγάλη απώλεια, καθώς για δεκαετίες υπήρξε το ζωντανό παράδειγμα ήθους, μαχητικής συμμετοχής στα κοινά και του αγώνα για την κοινωνική δικαιοσύνη». «Αποχαιρετούμε σήμερα με θλίψη ένα σύμβολο του αδάμαστου φρονήματος του ελληνισμού με πολυσχιδή εθνική, κοινωνική, κοινοβουλευτική και πολιτική δράση τα τελευταία 80 έτη», αναφέρει.
«O Μανώλης Γλέζος, τον οποίο είχα την τύχη και την τιμή να γνωρίσω και να με δεχθεί στο σπίτι του, ήταν μια μεγάλη μορφή της Εθνικής Αντίστασης κατά της ναζιστικής κατοχής», σημειώνει στο συλληπητήριο μήνυμα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.»Η στάση του ενέπνευσε όλους μας, πέρα από ιδεολογίες και κόμματα».
Ο τέως ΠτΔ Προκόπης Παυλόπουλος στην δήλωσή του αναφέρει μεταξύ άλλων ότι «έφυγε ένας μεγάλος, διαχρονικός, Αντιστασιακός και ένας εξίσου μεγάλος υπερασπιστής της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας».
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, σημειώνει: «Θα μείνει στην αιωνιότητα ως ένα σύμβολο αγωνιστή, που ήξερε να θυσιάζεται για τους ανθρώπους. Η ανθρωπότητα έχασε τον άνθρωπο που πρώτος σήκωσε ανάστημα στο ναζισμό, ταπεινώνοντας τη σημαία του Χίτλερ. Η Αριστερά, όλοι μας, νιώθουμε σήμερα ορφανοί. Αλλά και τυχεροί που πορευτήκαμε μαζί του. Ο Μανώλης Γλέζος θα μείνει στην αιωνιότητα ως ένα σύμβολο αγωνιστή, που ήξερε να θυσιάζεται για τους ανθρώπους». https://twitter.com/atsipras/status/1244588714489192448?s=20
«Χρέος της Αριστεράς απέναντι στην ιστορία της», χαρακτηρίζει η ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ την τιμή στους αγώνες του Μανώλη Γλέζου τον οποίο αποχαιρετά δηλώνοντας ευγνωμοσύνη για τη συμπόρευσή τους.
Ο γραμματέας του ΜέΡΑ 25 Γιάνης Βαρουφάκης έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Ο Μανώλης Γλέζος μας άφησε σε μια σκληρή στιγμή για τους αδύναμους του κόσμου για τους οποίους έδωσε αγώνα πατριωτικό και διεθνιστικό. Εν ζωή ενέπνευσε από τον Πικάσο μέχρι την τελευταία επαναστάτρια. Από σήμερα θα εμπνέει τους επόμενους να δίνουν ξανά και ξανά τον ίδιο καλό αγώνα».
Η Ελληνκή Λύση εκφράζει τα βαθύτατα συλλυπητήριά της στους οικείους του και επισημαίνει: «Ο Μανώλης Γλέζος παραμένει παράδειγμα αντίστασης για τις νεώτερες γενιές, πολύ περισσότερο σήμερα, που η συμπεριφορά της Γερμανίας απέναντι στην Ευρώπη φέρει πολλά χαρακτηριστικά από το παρελθόν της».
Συλλυπητήρια εξέφρασε ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου για το θάνατο του Μανώλη Γλέζου. «Ο Μανώλης Γλέζος, θα μας θυμίζει πάντα τη σημασία των αγώνων για την ελευθερία και την αξιοπρέπεια, τη σημασία της πάλης ενάντια στο φασισμό, όποια μορφή και αν έχει. Μανώλη, δεν θα ξεχάσουμε!», ανέφερε.
«Ο έφηβος αντάρτης μας, έφυγε όρθιος όπως ο ίδιος ήθελε, δίπλα στην αγαπημένη του Τζόρτζια, τα παιδιά του, τα εγγόνια του, τους οικείους του. Ο Μανώλης Γλέζος παίρνει την θέση του στην στρατιά των αθανάτων ηρώων μας 1922-2020», αναφέρεται στο μήνυμα της Λαϊκής Ενότητας.
Πηγή: ΕΡΤ1-Ρεπορτάζ: Γιάννης Φασουλάς, Πρώτο Πρόγραμμα, ΑΠΕ